PASCAL DERSLERI 5

Set (Küme) Tipi:
Ayni tipte ve birbiriyle ilgili bilgilerin, verilerin olusturdugu topluluga küme denir. Mesela 0 ile 9 sayilarindan bir küme olusturabiliriz. Ama bu kümenin içinde "A" harfi geçemez. Çünkü "A" sayi degildir. Kümenin elemanlari birbirinden virgül yardimiyla ayrilir. Mesela birkaç küme örnegi verelim:
['Ali', 'Ahmet', 'Süleyman', 'Halil Ibrahim']
[0,1,2,3,4,5,6,7,8,9]
['E', 'e', 'H', 'h', #27]
gibi kümeler olabilir. Eger kümenin elemanlari birbirini takip eden cinsten ise aralarina virgül koymak yerine ilkini yazip ardindan .. koyup sonuncusunu yazabiliriz. Mesela
[0..9]
['A'..'Z', 'a'..'z']
gibi. Ilki olan [0..9] ile bir önceki örneklerde olan ve 0'dan 9'a kadar olan bütün tamsayilarin yazildigi örnegin hiçbir farki yoktur. Kümeler böyle ama bunlari Type blogunda söyle tanimlariz:
Type
harfler = Set of ['A'..'Z', 'a'..'z'];
rakamlar = Set of [0..9];
cevaplar = Set of ['EVET', 'HAYIR']
Bu sekilde tanimlanan kümelerin nasil kullanilacagini sonraki konularda örneklerin içerisinde görecegiz. Ayrica kümeler üzerinde kesisim (*), Birlesim (+), Fark (-) ve iliski (=, <>, <=, >=, in) islemleri yapilabiir. Özellikle 'in' isleminden çok faydalanacagiz. Kümelerin içerisinde ayni eleman yanlizca bir kez kullanilabilir ve öncelik sirasi yoktur. Simdi küme ile ilgili bir program yapalim. Simdilik bunda anlamayacaginiz yerler olabilir:
Program Kume_Denemesi;
Uses Crt;
Label
en_bas;
var
tus:char;
Begin
en_bas:
tus:=readkey;
Clrscr;
if tus in ['0'..'9'] then begin
writeln('Bastiginiz Rakam: ',tus);
goto en_bas;
end else begin
clrscr;
writeln(tus,' bir rakam degil!');
end;
readln;
End.
Bu programi TP'da yazip çalistirdigin ve klavyenizde rakamlara basin. Bastiginiza rakam ekranda gözükecektir. Çikmak için rakam hariç bir tusa (herhangi bir harfe) basmalisiniz. Programda daha ögrenmedigimiz komutlar var. Ama kalin yazili olan yere dikkat ederseniz küme'nin en sik kullanildigi yer göreceksiniz. Burada basilan tusun 0 ile 9 arasinda bir rakam olup olmadigi, baska bir degisle basilan tusun 0'dan baslayip 9'da biten elemanlardan olusan bir kümenin içinde olup olmadigi kontrol ediliyor. Eger dogru ise ekrana bu rakam yaziliyor degilse (yani bu sart yanlis ise) basilan tusun bir rakam olmadigi yaziliyor ve enter'a basilmasi bekleniyor.